เมื่อหลายปีก่อนผมมีโอกาสได้ไปวันสวนโมกข์ จังหวัดสุราษธานี ผมชอบวัดแห่งนี้มาก โดยเฉพาะมีหอที่รวมภาพเขียนเกี่ยวกับธรรมะบนฝาผนัง ผมไม่แน่ใจว่าชื่อหออะไร แต่ผมจะขอเรียกว่าหอดวงตาแห่งธรรมแล้วกันนะครับ เอิ๊กๆ ตอนที่ผมไปนั้น มีพระสงฆ์รูปหนึ่ง ท่านอธิบายภาพต่างๆให้ฟัง บ้างภาพก็ฟังเข้าใจง่าย แต่บางภาพก็ยากจะทำให้สมองอันน้อยนิดของผมเข้าใจได้ เหอๆ แต่ที่ผมประทับใจเรื่องนึง คือเรื่อง เขาและขา
เรื่องมีอยู่ว่า ....
ลูกกวางตัวหนึ่งอาศัยอยู่ในป่าลึกแห่งหนึ่ง ต่อมาไม่นานกวางตัวนี้ได้เติบใหญ่ และมีเขาที่สวยงามงอกจากศรีษะของมัน มันภูมิใจ รักและหวงแหนเขาของมันมาก อยู่มาวันหนึ่งนายพรานผู้หนึ่งออกล่าสัตว์ตามปกติ ได้ผ่านมาพบกับกวางตัวนี้เข้า นายพรานจึงต้องการที่จะล่ากวางตัวนี้ จึงได้วางกับดักไว้ตามพื้นของป่า จากนั้นจึงออกล่ากวางดังกล่าว เจ้ากวางน้อยรู้ซึ้งถึงพยันต์อันตรายที่กำลังคืบคลานเข้ามาอย่างช้า ทันใดนั้นเองเสียงปืนของนายพรานดังขึ้น "ปัง" แต่ทว่ากระสุนนั้นเกือบจบชีวิตกวางได้ อย่างไรก็ตามมันก็ทำให้รู้ว่าเจ้ากวางจะอยู่เฉยไม่ได้ ต้องวิ่งเพื่อเอาชีวิตรอด มันวิ่งหนีนายพรานอย่างไม่คิดชีวิต อย่างไม่ลดละ แต่ทว่าเจ้ากวางวิ่งหนีมาเจอทางแยกจนได้ ทางที่หนึ่งเป็นทางที่มีเถาวัลย์ กิ่งไม้น้อยใหญ่ยื่นออกมา ซึ่งถ้ามันวิ่งไปทางนี้เขาของมันที่สวยงามก็จะต้องเสียหายอย่างแน่นอน แต่อีกทางเป็นทางที่มันเองรู้ดีว่านายพรานได้วางกับดักไว้หมดแล้ว อีกครั้นถ้าหากวิ่งกลับหลัง ก็คงจะถูกนายพรานยิงเสียแน่แท้
กวางตัวนี้จะเลือกทางไหนดี และถ้าเราเป็นกวางเราจะเลือกทางไหนดี
กวางตัวนี้เลือกที่จะไปทางที่มีเถาวัลย์ และกิ่งไม้มากมายโดยไม่สนใจเขาของมัน แน่นอนครับ มันเป็นทางเดียวที่จำให้มันอยู่รอดได้ต่อไป
จากนิทานเรื่องนี้ พระท่านต้องการจะสื่อว่า กวางทุกตัวเกิดมามีขา ขามีประโยชน์ต่อเรามาก ติดตัวเรามาตั้งแต่กำเนิด แต่เขาสิ เพิ่งมาอยู่กับเราเมื่อเราโตแล้ว ถ้าหากขาดขาไป เราก็เดินไม่ได้ เราก็จะโตจนมีเขาไม่ได้ ซึ่งก็เปรียบเหมือนบิดามารดา ญาติพี่น้องต่างๆ ถ้าไม่มีเขาแล้วเราก็อาจจะไม่โตมาเป็นผู้ใหญ่ที่ดีเหมือนในวันนี้ แต่เขาหน่ะเปรียบเหมือนแฟน ที่แต่ก่อนเราไม่มีเขาก็ยังอยู่ได้ แต่พอวันนึงที่ต้องเสียเขาไป ทำไมเราจะมีชีวิตอยู่ต่อไปไม่ได้หล่ะ ถ้าจะให้เลือกเสียเขาหรือขา เราคิดว่าควรจะเลือกเสียอะไรดีครับ
